ظرف یکبار مصرف بسته بندی

تاریخچه ظروف بسته بندی

داستان ظروف بسته بندی از 3500 سال قبل از میلاد در مصر باستان، با ظروف شیشه‌ای شروع شد. مصریان باستان دمیدن شیشه را کشف کردند و از آن برای ایجاد ظروف ذخیره غذا و آب استفاده نمودند. در بین سال‌های 25 تا 225 پس از میلاد، چینی‌ها کاغذ را اختراع کردند. آن‌ها بامبو و کاغذ را با هم مخلوط نموده و خمیری ساختند که از آن برای تهیه اولین ظروف بسته بندی استفاده شد. در قرون وسطی، ظروف بسته بندی رایج، بشکه‌های چوبی بودند. استحکام آن‌ها به حمل‌ونقل غذا، بخصوص برای دوره‌های طولانی و خطرناک سفر کمک می‌نمود. از بشکه‌ها و جعبه‌های چوبی برای ذخیره آب و مواد غذایی خشک‌شده هنگام عبور از اقیانوس‌ها استفاده می‌شد.

اختراع ماشین‌آلات در انقلاب صنعتی باعث تولد صنایع جدید و رونق تجارت شد. همین امر به نوبه خود نیاز به بسته‌بندی بهتر را افزایش داد. به دلیل تمرکز این دوره بر تولید و توزیع انبوه، بسته‌بندی موادغذایی باید بادوام، آسان برای تولید و در دسترس می‌بود. نگهداری مواد غذایی در این زمان از اولویت بالایی برخوردار بود، زیرا روش‌های جدید حمل‌ونقل به مشاغل و افراد اجازه می‌داد بیشتر سفر کنند.

در سال 1795، ژنرال ناپلئون بناپارت اعلام کرد به هر کس که بتواند راهی برای نگهداری غذای ارتش پیدا کند، 12000 فرانک جایزه می‌دهد. این پیشنهاد ناپلئون، منجر به اختراع اولین تکنیک کنسروکردن توسط شیرینی‌پز نیکلاس آپرت شد. او غذای پخته‌شده را در ظروف شیشه‌ای قرار داد و جوشاند. بدین‌ترتیب، توانست راهی برای نگهداری طولانی‌مدت آن‌ها پیدا کند.

در سال 1810، مخترع بریتانیایی پیتر دوراند، روش کنسروکردن خود را با استفاده از قلع به‌جای شیشه ثبت کرد. در سال 1817، یعنی 200 سال پس از اختراع کاغذ توسط چینی‌ها، اولین جعبه مقوایی تجاری در انگلستان تولید شد. در عصر تولید انبوه که به عنوان انقلاب صنعتی دوم شناخته می‌شود، امکان پیشرفت بیشتر در تولید فراهم شد که از جمله آن‌ها بسته‌بندی مواد غذایی بود. در سال 1890، بیسکویت‌ها اولین محصولاتی بودند که توسط شرکتی که امروزه به نام Nabisco شناخته می‌شود، بسته‌بندی و فروخته شدند.

این اولین بسته‌بندی بود که با ایجاد یک مانع رطوبتی، تردی بیسکوییت را حفظ می‌کرد. تترا پاک در سال 1951 توسط روبن راوسینگ، فارغ‌التحصیل سوئدی دانشگاه کلمبیا اختراع شد. این بسته‌بندی مبتنی بر مقوا، صنعت لبنیات اروپا را متحول کرد. در سال 1973، اولین بطری‌های پلاستیکی که می‌توانست حاوی نوشیدنی‌های گازدار باشد، توسط شیمیدان Nathaniel Wyeth اختراع شد و جایگزین ارزان‌تری برای شیشه شد.

در چند دهه اخیر، افزایش مستمر تقاضای مصرف‌کنندگان، منجر به پیشرفت بسته‌بندی مواد غذایی شده است. بسته‌بندی فعال در دهه 1990 محبوبیت یافت. این نوع بسته‌بندی به معنای نگهداری بهتر، ماندگاری طولانی مدت، کاهش ضایعات مواد غذایی و استفاده آسان برای مشتریان است. فناوری بسته‌بندی مواد غذایی، به طور مداوم در حال پیشرفت است. جدا از ویژگی‌های کلیدی بسته‌بندی فعال، تقاضای مصرف‌کننده برای راه‌حل‌های پایدار، کاهش استفاده از پلاستیک و افزایش تجربه مشتری به افزایش کیفیت و توسعه بسته‌بندی مواد غذایی در طول زمان کمک می‌کند.

ظروف بسته بندی

یکی از رایج‌ترین ظروف بسته بندی در دنیای امروز، ظروف بسته بندی یکبار مصرف هستند. این ظروف از نظر بهداشت و راحتی حرف اول را میان ظروف بسته بندی می‌زنند. ظروف بسته بندی یکبار مصرف می‌توانند از جنس‌های مختلفی ساخته شوند. در ادامه به بررسی این ظروف می‌پردازیم.

ظروف بسته بندی یکبار مصرف گیاهی

ظروف بسته بندی گیاهی، راهی عالی، مقرون‌به‌صرفه و سازگار با محیط زیست برای بسته‌بندی مواد غذایی هستند. این ظروف از مواد گیاهی باگاس نیشکر، نشاسته ذرت، بامبو و برخی مواد دیگر ساخته می‌شوند. یکی از متداول‌ترین موادی که ظروف یکبار مصرف گیاهی از آن‌ها ساخته می‌شوند و در کشور ما هم وجود دارد، باگاس نیشکر است. باگاس پس از استخراج آبِ نیشکر باقی می‌ماند. این ماده الیافی و خمیری برای تولید ظروف بسته بندی استفاده می‌شود و با داشتن سه ویژگی زیست تخریب‌پذیری، کمپوست‌پذیری و تجدیدپذیری، ماده دوستدار محیط زیست به شمار می‌رود. ظروف بسته بندی ساخته‌ شده از باگاس، قابل استفاده در مایکروویو و فریزر هستند و یک انتخاب عالی به شمار می‌روند.

ظروف بسته بندی یکبار مصرف فومی

ظروف بسته بندی یکبار مصرف فومی، ‌گزینه‌ای نسبتاً مناسب برای نگهداری غذاهای باقی‌مانده هستند. از معایب ظروف فومی ‌می‌توان به این نکته اشاره کرد که نسبت به سایر گزینه‌ها سازگاری کمتری با محیط زیست دارند و غیر قابل استفاده در مایکروویو هستند.

ظروف بسته بندی یکبار مصرف طلقی

ظروف یکبار مصرف طلقی یکی از گزینه‌های ظروف بسته بندی است که نسبت به سایر گزینه‌ها سازگاری کمتری با محیط زیست دارد.

ظروف بسته بندی فلزی

ظروف و قوطی‌های فلزی بیش از صد سال است که جزوِ لوازم بسته‌‌بندی هستند. قدمت آن‌ها به دهه 1920 بازمی‌گردد. قوطی‌های فلزی عمدتاً از قلع یا آلومینیوم ساخته می‌شوند و تا به امروز به عنوان یک بسته‌بندی بسیار محبوب باقی مانده‌اند. یکی از دلایل محبوبیت و ماندگاری ظروف بسته بندی فلزی این است که قابل بازیافت و مقرون‌به‌صرفه هستند و در مقایسه با بعضی ظروف بسته بندی از مقاومت بالاتری برخوردارند.

ظروف بسته بندی فلزی، عمدتاً برای بسته‌بندی مواد غذایی مانند ماهی، مرغ، گوشت گاو، سبزیجات، سس‌ها و سوپ‌ها استفاده می‌شود. قلع و آلومینیوم قابل بازیافت هستند، اما در هر دو آن‌ها ردپای کربن بالاتری نسبت به مواد جایگزین وجود دارد. علاوه بر این، اگر قوطی‌ها قبل از بازیافت از ذرات غذا، مایعات، برچسب‌ها و چسب‌ها پاک نشده باشند، در نهایت بازیافت نشده و به محل دفن زباله فرستاده می‌شوند.

ظروف بسته بندی کریستالی و شیشه‌ای

ظروف بسته بندی کریستالی و شیشه‌ای، شناخته‌شده‌ترین ظروف بسته بندی برای مصرف‌کنندگان خانگی هستند. بیش از صد سال است که از شیشه برای نگهداری موادغذایی استفاده می‌شود. بسیاری از محصولات غذایی بسته‌بندی‌شده در شیشه، ماندگاری زیادی دارند و در مقایسه با دیگر مواد بسته‌بندی، حس جذابیت بیشتری ایجاد می‌کنند. از آن‌جا که ظروف شیشه‌ای عموماً شفاف هستند، این امکان را به مصرف‌کنندگان می‌دهد تا محصول را داخل ظرف ببینند و آن را قبل از خرید بررسی کنند. اما نکته‌ای که بیشتر مردم از آن خبر ندارند این است که ردپای کربن بسیار بالایی در شیشه وجود دارد و همین مسأله می‌تواند دوستدار محیط زیست بودن آن را به خطر بیندازد. نکته منفی دیگر ظروف بسته بندی شیشه‌ای، وزن سنگین شیشه است که حمل‌ونقل آن را بسیار سخت می‌کند. از آن‌جا که شیشه شکل جامد سفت و سختی دارد، حین حمل‌ونقل فضای بیشتری را اشغال می‌کند.

ظروف بسته بندی درب‌دار

ظروف بسته بندی درب‌دار شکل‌های مختلفی دارند و یکی از محبوب‌ترین ظروف بسته بندی به شمار می‌روند. بعضی ظروف بسته بندی درب‌دار دارای درب لولایی هستند و برای نگهداری مواد غذایی جامد و باقی‌مانده غذاها بسیار مناسبند. ظروف بسته بندی درب‌دار، اغلب از پلاستیک، مقوا، کاغذ بازیافتی، مواد گیاهی و... ساخته می‌شوند. یک ظرف درب‌دار لولایی، دو پوسته دارد که از یک طرف به هم متصل هستند و از طرف دیگر دارای نوعی قلاب یا گیره است که می‌تواند برای قفل و باز کردن ظرف استفاده شود. ظروف بسته بندی درب‌دار لولایی، معمولاً برای بسته‌بندی سالاد، بال مرغ و سایر غذاها و محصولات مصرفی استفاده می‌شوند.

نوع دیگری از ظروف پلاستیکی درب‌دار وجود دارند که مخصوص نوشیدنی‌های داغ و سرد، مانند چای، قهوه یا میلک شیک هستند. این ظروف از مواد مختلفی ساخته می‌شوند و این امکان را به شما می‌دهند که نوشیدنی خود را حتی حین حرکت میل کنید. قابلیت بازیافت ظروف بسته بندی درب‌دار، به نوع ماده‌ای که ظرف از آن ساخته شده است، بستگی دارد؛ به عنوان مثال، ظروف گیاهی زیست تخریب‌پذیر بوده و قابلیت کمپوست شدن دارند.

 ظروف بسته بندی پلاستیکی

ظروف بسته بندی پلاستیکی را تقریباً می‌توان در هر جایی پیدا کرد. آن‌ها ظروف پلاستیکی شفافی هستند که درپوش پلاستیکی دارند. پس از برداشتن درپوش، می‌توان آن را دوباره روی ظرف قرار داد تا قسمت استفاده نشده محصول را نگهداری و ذخیره کند. اگر تا به حال بطری آب معدنی خریداری کرده باشید، با این مواد بسته‌بندی آشنا هستید. بطری‌های پلاستیکی برای بسته‌بندی نوشیدنی‌هایی مانند آب چشمه، چای سرد، قهوه سرد، آب سودا، آب معدنی و انواع مختلف نوشیدنی استفاده می‌شود.

گرچه بیشتر بطری‌های پلاستیکی قابل بازیافت هستند، اما اغلب به دلیل حذف نشدن برچسب‌ها و چسب‌ها یا به دلیل آلودگی موادغذایی طی فرآیند بازیافت تک جریانی، در محل دفن زباله قرار می‌گیرند. علی‌رغم نگرانی‌های مختلفی که عموم مردم در مورد پیامدهای زیست محیطی پلاستیک دارند، هنوز هم این ظروف به عنوان ظروف نوشیدنی میان میلیون‌ها مصرف‌کننده در سراسر جهان بسیار محبوب هستند.

دستگاه‌های بسته‌بندی ظروف یکبار مصرف

همان‌طور که گفته شد، ظروف و لیوان‌های یکبار مصرف از جنس‌های مختلفی ساخته می‌شوند و بسته به جنسشان از دستگاه‌های مختلفی برای تولید آن‌ها استفاده می‌شود؛ به عنوان مثال در ساخت لیوان کاغذی از کاغذ استروک استفاده می‌شود. استروک به کاغذ دور لیوان کاغذی گفته می‌شود. این کاغذ در کارگاه‌های تولید لیوان به قطر کف لیوان دوخت خورده و تبدیل به لیوان کاغذی می‌شود. بنابراین برای ساخت آن نیاز به دستگاه‌های ویژه‌ای است.

مهم‌ترین تولیدکنندگان ظروف بسته بندی در ایران و جهان

تولیدکنندگان ظروف بسته بندی بسیار معتبری در جهان وجود دارند که به‌طور عمده به کار تولید ظروف بسته بندی مشغول هستند. از میان آن‌ها می‌توان به تولیدکنندگان زیر اشاره کرد:

• WestRock
• Tetra Laval
• Amcor
• Oji Holdings
• Crown Holdings
• Ball Corporation
• Smurfit Kappa Group
• Reynolds Group Holdings
• Stora Enso

در ایران هم تولیدکنندگان شاخصی در تولید ظروف بسته بندی وجود دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به شرکت طبیعت سلولز سبز ماندگار با نام تجاری «بایدا» اشاره کرد. این شرکت در راستای حفظ محیط زیست به تولید انواع مقوای بهداشتی، ظروف کاغذی، استروک، رول کف، مقوای گلاسه، لیوان کاغذی و... با استفاده از خمیر ویرجین پرداخته است و محصولاتی با کیفیت را به سراسر ایران و بعضی کشورهای خاورمیانه عرضه می‌نماید.

فاکتورهای کنترل‌کننده‌ی قیمت ظروف بسته بندی

قیمت ظروف بسته بندی، بسته به گزینه‌های مختلف متفاوت است. در این بخش به بررسی فاکتورهای کنترل‌کننده قیمت ظروف بسته بندی می‌پردازیم.

نوع استفاده

نوع استفاده ظروف بسته بندی، در کنترل قیمت آن مؤثر است؛ برای مثال ظروف بسته بندی که برای حجم زیادی مواد غذایی استفاده می‌شود، گران‌تر از ظروف بسته بندی کوچک هستند.

کیفیت و نوع مواد اولیه

کیفیت و نوع ماده اولیه در قیمت ظروف بسته بندی تأثیر زیادی دارد. واضح است هر چه کیفیت ماده مصرفی بهتر باشد، قیمت ظرف بیشتر می‌شود. از نظر نوع ماده اولیه، ظروف ساخته شده با باگاس بهترین ظروف برای بسته‌بندی مواد غذایی هستند، زیرا در فرایند تولید آن خمیر باگاس کاملاً میکروب‌زدایی شده و هیچ رد و نشانی از نیترات و مواد سمی در آن وجود ندارد. در دنیای امروز که افراد و کالاها با سرعت زیاد جابه‌جا می‌شوند، نیاز به ظروف بسته بندی بیش از هر زمان دیگر احساس می‌شود. ظروف بسته بندی از طیف گسترده و متنوعی از مواد، چون: پلاستیک، فوم، کاغذ یا باگاس ساخته می‌شوند. آنچه در مورد ظروف بسته بندی مهم است اینکه این ظروف از موادی ساخته شوند که کمپوست‌پذیری مناسبی داشته باشند.

منبع ++++