تقریباً میتوان گفت تمام کاغذهایی که ما در طول روز با آنها سر و کار داریم، با خیس شدن و تماس با آب یا مواد سیال، در کمترین زمان ممکن به خمیر تبدیل میشوند. اما در این میان، کاغذهایی هم هستند که به طور اختصاصی برای ساخت لیوانهای کاغذی استفاده میشوند و هیچگاه در تماس با مایعات مختلف تغییر شکل نمیدهند. این کاغذهای منحصربهفرد میتوانند تمام مایعات (از آب یخ گرفته تا قهوه و آب جوش) را به صورت یکسان در خود جای دهند و امکان مصرف آسان را برای کاربران فراهم کنند. اما متریال و جنس لیوان کاغذی چیست و با استفاده از چه متدهای بخصوصی میتوان این لیوانهای پرکاربرد را ساخت. بسیاری از شهرها و کشورها استفاده از این لیوانها را به دلایلی ممنوع کردهاند و بسیاری دیگر از آنها استفاده میکنند. مسأله مهمی که ما را در تهیه این مقاله ترغیب کرده است، کاوش در دنیای کاغذهای مقاوم و پاسخ به این پرسش است که «جنس لیوان کاغذی چیست؟!» پس تا انتها همراه ما باشید.
جنس لیوان کاغذی
برای اینکه بتوانیم به درستی به این سؤال اساسی پاسخ گوییم، باید بدانیم لیوانهای کاغذی با توجه به چه ویژگیهایی ساخته میشوند. برای مثال همه ما به خوبی میدانیم که لیوانهای کاغذی به منظور حفظ دمای مایعات و همچنین، نگهداری خوب و صحیح مواد غذایی و مایعات تولید میشوند. به عبارت سادهتر، ما همان کاربردی را از لیوانهای کاغذی انتظار داریم که از یک لیوان شیشهای یا فلزی انتظار میرود.
اما مسأله بسیار مهمی که در این بین وجود دارد، اشاره به نوع کاغذی است که در این لیوانها به کار گرفته میشود. همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره کردیم، این لیوانهای کاغذی با کاغذهای غیر معمولی ساخته میشوند تا حین تماس با آب یا سایر مایعات به خمیر تبدیل نشوند یا ساختار مستحکم خود را از دست ندهند.
بیشتر بخوانید: بهترین جنس لیوان کاغذی
خمیر کاغذ چیست؟
خمیر کاغذ لیوان کاغذی، یکی دیگر از چیزهایی است که برای اطلاع از جنس لیوان کاغذی باید مورد بررسی قرار داد. تولیدکنندگان لیوانهای کاغذی، خمیر کاغذ را با پوششی نازک از پلیاتیلن پلی کرده تا خاصیت ضد آب آن حاصل شود. خمیر کاغذ به عنوان مهمترین ماده اولیه برای تولید لیوانهای کاغذی محسوب میشود و برای تهیه آن باید نکات بسیار مهمی را در نظر گرفت. خمیر کاغذ در اصطلاح لاتین با عنوان Pulp یا کاغذ پالپ شناخته میشود و مادهای ساخته شده از جنس سلولز چوب است. خمیرهای کاغذی در ابتدا با یک خاصیت یکسان و مشترک به بازار ارائه میشوند تا تولیدکنندگان با توجه به نیازها و خواستههای خود، از آنها به عنوان مواد اولیه استفاده کنند.
برای مثال، خمیر کاغذ سلولزی که با روشهای مکانیکی و شیمیایی خاص در کارخانجات و با ترکیب محصولات فیبری، الیاف طبیعی و تراشههای چوب حاصل میشود، همان ماده اولیه مورد نیاز برای چاپ روزنامه، مجلات و حتی کاغذ توالت است. بعضی لیوانهای کاغذی هم با همین مواد اولیه تولید میشوند. تنها تفاوت فاحش و عمده لیوانهای کاغذی با سایر محصولات کاغذی مثل روزنامه، مجله و دستمال کاغذی در این است که برای ساخت لیوان کاغذی، باید کاغذ دور لیوان کاغذی با پلیاتیلن پلی شود تا خاصیت ضد آب داشته باشد.
باگاس چیست؟
یکی دیگر از نکات مهمی که برای پاسخ به پرسش جنس لیوان کاغذی باید به آن توجه نمود، بررسی سایر متریالهایی است که برای انواع مختلف لیوانها به کار گرفته میشود. یکی از مواد اولیهای که برای ساخت لیوانهای کاغذی مورد استفاده قرار میگیرد، باگاس است. این ماده اولیه میتواند به ساخت لیوانهای گیاهی و کمضرر منجر شود. بسیاری از کاربران ترجیح میدهند از لیوانهای گیاهی استفاده کنند تا ضرر و آسیبی که به محیط زیست میرسد، به حداقل میزان خود برسد.
باگاس در واقع باقیمانده ساقه نیشکر است که بعد از عملیات استخراج شکر از گیاه نیشکر به دست میآید. استفاده از باگاس به عنوان ماده اولیه برای ساخت لیوانهای کاغذی، یکی از ایدهآلترین روشهای ممکن است، چرا که با استفاده از این ماده، هم میتوان هزینههای ساخت را کاهش داد و هم همانطور که اشاره کردیم، به سلامت محیط زیست و حفظ هر چه بهتر آن کمک بسیاری قابل توجهی نمود.
از لیوانهای یکبار مصرف کاغذی که با استفاده از باگاس ساخته شده باشند، با عنوان لیوان یکبار مصرف نیشکر یا لیوانهای قابل بازیافت و تجزیهپذیر هم یاد میشود. از مزایا و ویژگیهای مثبت این نوع لیوانهای کاغذی و گیاهی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- برخورداری از ویژگی زیست تخریبپذیر و تجزیهپذیر برای کاهش آسیبهای زیستمحیطی
- ساخته شده از فیبر طبیعی، بدون برخورداری از هر گونه مواد افزودنی شیمیایی
- قابل بازگردانی و بازیافت
- مقاومت بسیار زیاد در برابر آب جوش (برابر با 100 درجه سانتیگراد)
- مقاومت حداکثری (تا 120 درجه سانتیگراد) در برخورد با روغن داغ
بیشتر بخوانید: مواد اولیه استروک
مهمترین ویژگی لیوانهای کاغذی
یکی از مهمترین نکاتی که باید حین پاسخ به سؤال «متریال و جنس لیوان کاغذی چیست» به آن توجه خاصی کرد، در نظر داشتن ویژگیهای اصلی این لیوانهاست. علیرغم قوانین سفت و سختی که بعضی از نواحی برای عدم مصرف لیوانهای کاغذی در نظر گرفتهاند، نباید از خواص قابل توجه این محصولات نیز غافل شد. بعضی از لیواهای کاغذی موجود در بازار میتوانند بدون نیاز به برخورداری از عایقهای مخصوص، دمای مختلف و متفاوت مایعات را به خوبی حفظ نمایند و از سرد یا گرم شدن آنها جلوگیری کنند.
در ضمن ناگفته نماند لیوانهای کاغذی با پوششهای پلیاتیلنی، مقاومتر و مستحکمتر از سایر لیوانهای یکبارمصرف موجود در بازار هستند و میتوانند یک تجربه لذتبخش و منحصربهفرد را برای کاربران به ارمغان بیاورند. از جمله کاربردها و ویژگیهای مثبت لیوانهای کاغذی موجود در بازار میتوان به یکبار مصرف بودن آنها، امکان تجزیه و بازیافت و همچنین هزینه بسیار پایین تولیدکنندگان برای ساخت آنها اشاره کرد.
تفاوت ساختار لیوانهای پلاستیکی با کاغذی
ممکن است که این سؤال در ذهن شما پیش آمده باشد که تفاوت ساختار لیوانهای پلاستیکی با متریال و جنس لیوان کاغذی چیست. برای اینکه به این پرسش مهم و اساسی پاسخ درخوری بدهیم، لازم است با ساختار لیوانهای پلاستیکی هم آشنا شویم. لیوانهای پلاستیکی یا فومی با استفاده از مواد شیمیایی خاصی ساخته میشوند که هیچ ارتباطی یا خمیر کاغذ ندارند. لیوانهای پلاستیکی که با عنوان استایروفوم هم شناخته میشوند، دارای ساختاری مبتنی بر ماده یونولیت هستند و ساختاری متخلل و بعضاً سفیدرنگ دارند.
در مورد سؤال «متریال و جنس لیوان کاغذی چیست»، به این پاسخ رسیدیم که برای ساخت این لیوانهای کاغذی باید از باگاس و گرانولهای گیاهی استفاده کنیم، اما اوضاع برای لیوانهای پلاستیکی کمی متفاوتتر است. مشخصاً در مورد لیوانهای موسوم به استایروفوم، میتوان معایب بسیاری را لحاظ کرد.
از معایب این لیوانهای پلاستیکی اینکه به صورت مستقیم بر سلامت محیط زیست آثار سوء میگذارند. لیوانهای فومی و پلاستیکی به هیچ عنوان تجزیهپذیر نیستند و همه این ویژگیهای منفی به متریال و جنس مواد اولیه آنها مربوط میشود.
بیشتر بخوانید: انواع لیوان کاغذی
انواع خمیر کاغذ
حال که با نکات مهم بحث جنس لیوان کاغذی آشنا شدید، لازم است تا به صورت گستردهتر با انواع خمیرهای کاغذی موجود در بازار که از آنها برای ساخت محصولات مختلف استفاده میشود، آشنا شوید. همانطور که اشاره کرده بودیم، برای ساخت انواع محصولات یکبار مصرف کاغذی، چون لیوان کاغذی تک جداره یا لیوان کاغذی دو جداره و… باید از خمیرهای کاغذی استفاده کرد.
البته خمیر کاغذی در ابتدا به عنوان یک مواد اولیه محسوب میشود و ویژگی خاصی ندارد، اما همین خمیر کاغذی اولیه با استفاده از روشهای مکانیکی و شیمیایی خاص به خمیرهای کاغذی خاصی تبدیل میشود که برای ساخت انواع محصولات مورد استفاده قرار میگیرد.
در ادامه این بخش، قرار است اطلاعاتی درباره چند خمیر کاغذی پرکاربرد که برای ساخت انواع محصولات کاغذی مورد استفاده قرار میگیرند، در اختیار شما قرار دهیم. برای اینکه دانستههای خود را در مورد پرسش «جنس لیوان کاغذی چیست» کاملتر کنید، لازم است موارد زیر را به خوبی بررسی نمایید:
- خمیر الیاف کوتاه: برای ساخت خمیرهای کاغذی الیاف کوتاه از چوبهای درختان پهنبرگ، مثل: چنار، غان، اکالیپتوس، بلوط و سپیدار استفاده میشود تا سفیدی و شفافیت مورد نیاز به دست بیاید. همانطور که از ویژگیهای این خمیر کاغذی میتوانید حدس بزنید، از این خمیر برای ساخت کاغذهای توالت استفاده میشود. این خمیرهای کاغذی به صورت تخصصی دارای لایههای داخلی و مهمی هستند که وظیفه آنها جذب مایعات است.
- خمیر کاغذ تولید شده از باگاس: این محصول از ساقه نیشکر استخراج شده و بعد از عملیات استخراج شکر از نیشکر به دست میآید.
- خمیر الیاف بلند: خمیرهای الیاف بلند دارای استحکام و مقاومت به مراتب بیشتر از خمیر الیاف کوتاه هستند و از چوب درختان سوزنیبرگ، مثل: کاج، صنوبر، نراد، سدر و… ساخته میشوند. برای استفاده هر چه بهتر از این خمیرهای کاغذی، طی فرایندهایی آنها را به رنگ سفید درمیآورند تا بتوان از آنها برای ساخت محصولات کاغذی مختلف، مثل لیوانهای کاغذی و کاغذهای توالت استفاده کرد.
البته ناگفته نماند خمیرهای الیاف بلند در دو شکل سفید شده و سفید نشده تولید میشوند و از نوع سفید نشده این خمیرها که رنگی قهوهای دارند، برای ساخت مقوا، کارتن و کاغذهای کاهی یا مومی استفاده میشود.
این مقاله به صورت مشخص با طرح یک سؤال مهم با عنوان «جنس لیوان کاغذی چیست» شروع شد و در طول مطالب آن سعی شد تا تمام نکات مهم مورد بررسی قرار گیرد. در این مقاله به مهمترین ویژگیهای لیوان کاغذی اشاره شد و تفاوت هر یک از لیوانهای پلاستیکی و فومی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین در مورد لیوانهای کاغذی گیاهی گفته شد و در نهایت، تمام انواع خمیرهای کاغذی مورد استفاده برای تولید محصولات کاغذی زیر ذرهبین قرار گرفت تا هیچ نکتهای در ابهام باقی نماند.
اشتراک ها: بهترین جنس لیوان کاغذی؛ کدام لیوان کاغذی بهتر است؟! - صنایع کاغذی بایدا
اشتراک ها: انواع لیوان کاغذی؛ بررسی و معرفی انواع لیوان کاغذی موجود در بازار ایران - Byeda Paper Industries
اشتراک ها: مواد اولیه استروک: مقوای استروک از چه موادی ساخته شده است؟! - Byeda Paper Industries